Koronacja figury Matki Bożej Sierpeckiej – 21.08.1983

Historia czternastowiecznej figury Madonny z Dzieciątkiem z sierpeckiego sanktuarium oraz dzieje rozwoju kultu maryjnego w Sierpcu zasługują na osobne opracowanie. W dniu dzisiejszym przypomniane zostanie jedynie pewne ważne w dziejach tego miejsca wydarzenie z 21 sierpnia 1983 roku.

   Sierpc, kościół Panny Marii, figura Madonny z Dzieciątkiem (1360-80)
Fot. Tomasz Kowalski

Od dawna opiekunowie sanktuarium sierpeckiego starali się o to, by otoczona czcią, na wzgórzu Loret, drewniana figura Madonny mogła być ukoronowana.

Na wydarzenie to wybrano rok 1983, kiedy to mijała pięćsetna rocznica pierwszych objawień maryjnych w Sierpcu.

Biskup Płocki, Bogdan Sikorski wystosował do papieża Jana Pawła II, w 1980 roku, prośbę z obszernym uzasadnieniem. W odpowiedzi papież przysłał brewe pod tytułem „Beatam ac semper Virginam Mariam” o treści:

„Jan Paweł II, Papież. Na wieczną rzeczy pamiątkę. Było zawsze życzeniem papieży, naszych poprzedników, i jest naszym pragnieniem płynącym z czci i miłości do Królowej niebios, aby wszyscy szanowali, czcili i wysławiali Błogosławioną Maryję, zawszę Dziewicę, Najświętszą Matkę Chrystusa, która jest ozdobą i jednocześnie świętą obroną ludzi wszędzie i po wszystkie czasy. Jest to zresztą oczywiste, że cześć oddawana Maryi zwraca się do Chrystusa. Dlatego, gdy czcigodny brat nasz, Bogdan Sikorski, biskup płocki, w imieniu swoim, jak również duchowieństwa i wiernych swojej diecezji zwrócił się z prośbą do Stolicy Apostolskiej, aby święta statua Najświętszej Maryi Panny, przechowywana w kościele w Sierpcu, w diecezji płockiej, mogła być uwieńczona drogocennymi koronami, my, chcąc zadośćuczynić prośbie naszego Czcigodnego Brata, a jednocześnie dać narodowi polskiemu nową pobudkę do wzmożenia pobożności, chętnie wyrażamy zgodę na to, aby stosownie do prośby, w naszym imieniu podczas uroczystej Mszy Świętej ukoronował tę rzeźbę w takim dniu i o takiej porze, jaka wydawać się będzie dogodniejsza do podniesienia rangi tej ceremonii. […] Ponadto ślemy modły do Boga i Jego Najświętszej Matki, aby łaski wyjednała dla Pasterza i Wiernych płockiej diecezji i umacniał ich w wierze. Dano w Rzymie u świętego Piotra pod pieczęcią Rybaka, dnia 25 kwietnia Roku Pańskiego 1980„

---

 Statua Madonny przed koronacją. Zdjęcie wykonano w latach 60-tych XX w.
W 1981 roku figurę okradziono z korony, płaszcza oraz licznych wotów.
Fot. Archiwum Wojewódzkiego Mazowieckiego Konserwatora Zabytków, Delegatura w Płocku

Konserwowana w 1976 roku, figura Matki Bożej, umieszczona została w specjalnie przygotowanym do tego celu drewnianym feretronie. Wystawiona była już przeddzień dnia koronacji w kościele, gdyż już od soboty, 20 sierpnia, w kościele trwała adoracja.

Przed godziną 11:00 procesja opuściła kościół. Na przedzie niesiono krzyż, chorągwie, następnie uformowali się ministranci, 70 sióstr zakonnych i około 150 księży, a następnie czterej młodzieńcy niosący feretron z figurą w asyście czterech dziewcząt, za którymi niesione były na poduszkach złote korony wg. projektu ks. Romualda Rudzińskiego. Kobietom niosącym korony towarzyszyły cztery dziewczynki trzymające szarfy. Za feretronem szli biskupi na czele z ks. Franciszkiem Macharskim w towarzystwie asysty kleryckiej z WSD w Płocku. Ks. Macharski ubrany był w specjalnie przygotowany na tę uroczystość błękitny ornat z Madonną Sierpecką. Za biskupami podążała orkiestra i wierni.

 „Tuż po koronacji” – 21 VIII 1983 roku – Statua Matki Bożej Sierpeckiej stojąca na ołtarzu (widoczne puste retabulum), oraz zgromadzone w kościele duchowieństwo chwilę po dopełnieniu ceremonii papieskiej koronacji. Zdjęcie wykonano z nieistniejącej już dziś ambony. Fot. NN, zdjęcie przekazane przez A.P.

Procesja podążyła wzdłuż ulicy Wojska Polskiego i skręciła na plac u stóp wzgórza klasztornego w stronę specjalnie przygotowanego do tego celu ołtarza polowego (który w 1985 po przebudowie, nazwano ołtarzem koronacyjnym). Rozpoczęła się Msza Święta gromadząca tysiące sierpczan i przybyłych pielgrzymów.

Mszy Świętej koronacyjnej przewodniczył kard. Franciszek Macharski – Metropolita Krakowski. Koncelebransami byli: arcybiskup Bronisław Dąbrowski, sekretarz Episkopatu Polski, biskup Bogdan Marian Sikorski – ordynariusz płocki, biskup Marian Przykucki, ordynariusz chełmiński i inni.

Obecni również byli: bp Jan Mazur, ordynariusz siedlecki, bp Juliusz Paetz, ordynariusz łomżyński, bp Władysław Jędruszuk, administrator apostolski w Drohiczynie, bp Jan Wosiński, sufragan płocki, bp Jan Gałecki, sufragan szczecińsko-kamieński, ks. prałat Władysław Lis – wikariusz generalny diecezji płockiej, ks. prałat Józef Mikołajewski – prepozyt kapituły kolegiackiej w Pułtusku.

Uroczystość rozpoczęło odczytanie dekretu papieskiego przez kanclerza Kurii Płockiej, ks. prałata Ireneusza Kaczorka, który następnie przedstawił treść telegramu od Ojca Świętego Jana Pawła II z pozdrowieniami i apostolskim błogosławieństwem dla całego Kościoła Płockiego i wszystkich zgromadzonych podczas uroczystości.

Liturgiczny akt koronacji, dokonanej przez kardynała Macharskiego i arcybiskupa Dąbrowskiego zakończył hejnał odegrany na fanfarach, a po nim uroczyste ślubowanie złożył kustosz sanktuarium i proboszcz parafii ksiądz kanonik Kazimierz Szymański.

Przed pasterskim błogosławieństwem, którego zgromadzonym udzielili wszyscy księża biskupi, arcybiskup Bronisław Dąbrowski przekazał braterskie pozdrowienie i błogosławieństwo od Prymasa Polski kard. Józefa Glempa, który docelowo uroczystości miał przewodniczyć, jednak choroba i nagły wyjazd do szpitala uniemożliwiły mu przewodniczenie uroczystościom w Sierpcu (wyszedł ze szpitala dopiero 19. sierpnia).

Duży wkład w przygotowanie uroczystości włożyła przeorysza sierpeckich benedyktynek s. Anna Obrębska OSB. Projekt ołtarza koronacyjnego i podium dla biskupów przygotował ks. Romuald Rudziński. Dekorację kościoła i placu wg. Wydziału Artystycznego Kurii wykonał proboszcz – ks. Szymański. Punkt sanitarny zorganizował wspólnie z miejscową służbą zdrowia ks. dziekan – Wacław Abramczyk. Oprawę muzyczną podczas Mszy Św. sprawował ks. Franciszek Kuć (organy), oraz chór z Pułtuska na czele z p. Ambroziakiem. Przed uroczystością, w czasie zbierania się wiernych na placu śpiewała schola sierpecka. Nagłośnienie przygotował inż. Malko z Gdańska.

 Uroczystości koronacyjne w postaci kolażu zdjęć. Fot. przekazane od anonimowego darczyńcy.

Po obiedzie, Metropolita Krakowski, kard. Macharski w towarzystwie arcybiskupa Dąbrowskiego i biskupa Sikorskiego oraz Ojca Opata Kazimierza Janickiego nawiedzili klasztor sióstr Benedyktynek.

Pod wieczór odbyło się spotkanie Sióstr z Ojcem Opatem w towarzystwie Ojca Zygmunta (OSB), a nazajutrz z Matką Ksienią Prezeską Edytą Samukówną z Żarnowca.

W związku z uroczystościami koronacyjnymi była zorganizowana w kościele p.w. Ducha Świętego wystawa religijnej rzeźby ludowej.

---

Nieme fragmenty uroczystości zarejestrowane zostały kamerą wideo przez M. Chałubickiego. Film wyświetlono dwa miesiące po uroczystości, 30. października w kościele, po Mszy Świętej (wg. kroniki parafialnej), po czym został zapomniany. Taśmę odnaleziono kilka lat temu i z inicjatywy ówczesnego proboszcza, ks. Jana Oleszki zostały przekonwertowane na wersję cyfrową i opracowane muzycznie.

Na zmontowanym filmie umieszczono błędną datę – 15. sierpnia, jako datę koronacji, gdyż ta odbyła się w pierwszą niedzielę po święcie Wniebowzięcia, tj. 21 sierpnia 1983 roku.

Serwis Stary Sierpc zaprasza na zapoznanie się z tym materiałem, publikowanym po raz pierwszy na łamach internetu, pochodzącym z archiwum parafii św. Benedykta w Sierpcu. Dla osób uczestniczących wówczas w tej uroczystości będzie to zapewne niesamowita podróż w czasie.

Zapraszamy!

Klikamy w obrazek powyżej, a następnie PLAY.

---

Podstawa źródłowa opracowania historycznego:
– ks. Jan Oleszko SAC, 25 lat parafii św. Benedykta w Sierpcu, Sierpc 2006, s.15-27